ο περιβάλλον κινδυνεύει από τις ΑΠΕ ή από την έλλειψή τους;

 Βασίλης Τσολακίδης

 

Οι αντιστάσεις σ' αυτή την κοινωνικά επιβληθείσα πράσινη μετάβαση, με όχημα τις ΑΠΕ, ξεκινούσαν πάντα φυσιολογικά από τα θιγόμενα γνωστά οικονομικά συμφέροντα

Τελευταία αναπτύσσονται δικαιολογημένες αντιδράσεις πολιτών και φορέων κατά ορισμένων μεγάλων επενδύσεων ΑΠΕ που θέτουν σε κίνδυνο το φυσικό, πολιτιστικό και αισθητικό περιβάλλον, που υποβαθμίζουν αντί να στηρίζουν την εκάστοτε τοπική οικονομία. Επενδύσεις που συχνά χρησιμοποιούν παράτυπα νομικά παράθυρα, πρόσφατα δε και νομότυπα εκμεταλλευόμενοι την προκλητική τάση «φιλελευθεροποίησης» της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Ταυτόχρονα και παράλληλα εξελίσσεται μια γενικευμένη επίθεση ενάντια στις ΑΠΕ, επίθεση που τοποθετεί τις ΑΠΕ στο ίδιο «εχθρικό» στρατόπεδο μαζί με τα διαπλεκόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα. Μέσα σε αυτό το νέο ιδιότυπο αντι-ΑΠΕ «κίνημα» αρχίζουν και υποβόσκουν αλλοπρόσαλλα κινδυνολογικά και άκρως αντιεπιστημονικά επιχειρήματα, όπως «οι ΑΠΕ δεν παράγουν ενέργεια παρά μόνο κέρδη για επιχειρηματίες, καταστρέφουν το περιβάλλον, αλλάζουν το κλίμα, περιορίζουν τις βροχές» κ.λπ. και ένας σωρός αστήρικτες κατηγορίες που τρομοκρατούν τις εκάστοτε τοπικές κοινωνίες και αποπροσανατολίζουν το οικολογικό κίνημα από τον σκοπό του, που δεν είναι άλλος από την προστασία τού περιβάλλοντος από αδίστακτους κερδοσκόπους και όχι από τις ΑΠΕ.

Ιδιότυπο αντι-ΑΠΕ «κίνημα»

Παράδοξο είναι επίσης ότι αυτό το ιδιότυπο αντι-ΑΠΕ «κίνημα» βρίσκει υποστηρικτές και στις τάξεις των προοδευτικών δυνάμεων της χώρας ακόμη και μέσα στα τμήματα της οικολογικής Αριστεράς, που διαχρονικά είναι ταγμένα σταθερά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το γεγονός αυτό αφήνει ελεύθερο χώρο στις, κατεξοχήν καταστρεπτικές για το περιβάλλον και το κλίμα, νεοφιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις να ενδύονται υποκριτικά τον μανδύα τής οικολογικής οικονομικής μεταρρύθμισης. Παράλληλα δίνει αφορμές στα φερέφωνα του νεοφιλελευθερισμού να κλονίσουν τη διαχρονική οικολογική διάσταση της Αριστεράς και να αμφισβητήσουν την πρωτοπορία της στο κλιματικό κίνημα.

Οι ΑΠΕ επιβλήθηκαν από το οικολογικό κίνημα

Οι ΑΠΕ αποτελούν γέννημα του ριζοσπαστικού οικολογικού κινήματος που αγκάλιασε την παγκόσμια νεολαία, τη διανόηση, τους εργαζόμενους και αντιστάθηκε στην αχαλίνωτη καπιταλιστική βιομηχανική ανάπτυξη καταστροφής φύσης και ανθρώπου. Οι ΑΠΕ είναι θρέμμα του προοδευτικού μαζικού κινήματος που αγωνίστηκε για τη θέσπιση αντιρρυπαντικών κανόνων, που επέβαλε τη σταδιακή αντικατάσταση των ρυπογόνων πηγών ενέργειας με ΑΠΕ.

Αντιστάσεις από τα θιγόμενα γνωστά συμφέροντα

Οι λυσσαλέες αντιστάσεις σ’ αυτή την κοινωνικά επιβληθείσα πράσινη μετάβαση, με όχημα τις ΑΠΕ, ξεκινούσαν πάντα φυσιολογικά από τα θιγόμενα γνωστά οικονομικά συμφέροντα. Τα ίδια αυτά συμφέροντα, που αναγκάστηκαν σταδιακά να συμφιλιωθούν με τη νομοτελειακή πλέον εισαγωγή των ΑΠΕ στη ζωή μας, επιδιώκουν αρχικά να φρενάρουν και στη συνέχεια να θέσουν τις ΑΠΕ αποκλειστικά υπό τον δικό τους έλεγχο, αποτρέποντας κάθε έλεγχο και συμμετοχή της κοινωνίας στην πράσινη επενδυτική ανάπτυξη. Δεν είναι παράδοξο που αυτός ο σκοπός τους «αγιάζει» όλα τα μέσα, εμφανή και υπόγεια, που έχουν στη διάθεσή τους.

Τίποτα πλέον δεν μπορεί να διακόψει τη γρήγορη ανάπτυξη των ΑΠΕ

Οι ΑΠΕ όμως μπήκαν στη ζωή μας και τίποτα πλέον δεν μπορεί να διακόψει τη γρήγορη ανάπτυξη τους. Συνιστούν ήδη ανταγωνιστικές τεχνολογίες προς τα ορυκτά καύσιμα, οικονομικά βιώσιμες και επενδυτικά όλο και περισσότερο προσιτές ακόμα και για τους απλούς καταναλωτές. Η κοινωνία στην συντριπτική της πλειονότητα θέλει τις ΑΠΕ. Τις θέλει γιατί αντιλαμβάνεται το συμφέρον της, για τη ζωή της, για το μέλλον της φύσης και της ανθρωπότητας. Η χώρα μας επιπρόσθετα, η εθνική ανεξαρτησία και η οικονομία μας χρειάζονται τις ΑΠΕ. Η Ελλάδα είναι εξαρτημένη από εισαγόμενα, πανάκριβα, άκρως ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα και αιμορραγεί συναλλαγματικά έως και 10 δισ. ευρώ ανά έτος.

Οι ΑΠΕ υπηρετούν τη φύση, τη χώρα, τον λαό της

Είναι αντιληπτό πλέον ποιους ωφελούν και ποιους πλήττουν οι ΑΠΕ. Καμία άλλη επένδυση δεν έχει τόσο χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα όσο οι ΑΠΕ, καμία άλλη πηγή ενέργειας δεν εξυπηρετεί τόσο αποτελεσματικά τη φύση, τη χώρα και τον λαό της.  Ένα φωτοβολταϊκό πάρκο σε 50 στέμματα γης ή μια σύγχρονη ανεμογεννήτρια σε μόλις 0,5 στρέμμα χώρο παράγει έκαστο τόσο ρεύμα το έτος όσο ρεύμα μπορεί να παραχθεί με μηχανές εσωτερικής καύσης καταναλώνοντας 2.000 τόνους ορυκτά καύσιμα συναλλαγματικής αξίας 1.000.000 ευρώ. Επίσης, το παραγόμενο ρεύμα από το σύνολο των ΑΠΕ που λειτουργούν στη χώρα υποκαθιστά 5 εκατ. τόνους εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, περιορίζοντας ήδη την ετήσια συναλλαγματική αιμορραγία κατά 2,5 δισ. ευρώ.

Η Αριστερά υπηρετεί το σχέδιο ενεργειακής μετάβασης

Οι προοδευτικές αριστερές δυνάμεις της χώρας, με τη διαχρονικά σταθερή τους στρατηγική υπέρ των ΑΠΕ ως μέσο για την αντιμετώπιση της κλιματικής καταστροφής και την ταυτόχρονη εθνική απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ρυπογόνα καύσιμα, κέρδισαν επάξια τον ρόλο τού κατεξοχήν πολιτικού εκπροσώπου τού σχεδίου για μετάβαση σε μια νέα δίκαιη οικονομία, φιλική στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Για τον λόγο αυτό συσπείρωσαν πολιτικά σχεδόν το σύνολο οικολογικών δυνάμεων του τόπου.

Ρεκόρ μικρών επενδύσεων ΑΠΕ

Ο ρόλος αυτός ενισχύθηκε έμπρακτα κατά την πρόσφατη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Οι ΑΠΕ επανεκκίνησαν ταχύτερα, δόθηκαν προνόμια σε μικρά έργα ΑΠΕ, αποκεντρώθηκαν γεωγραφικά σε όλη τη χώρα, οι επενδύσεις έγιναν περισσότερο προσιτές στην κοινωνική οικονομία προς όφελος των τοπικών οικονομιών και της προστασίας της φύσης, περιορίστηκαν τα φαινόμενα αισχροκέρδειας και ελαχιστοποιήθηκε το κόστος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ προς όφελος των καταναλωτών.  Όλα αυτά οδήγησαν σε ρεκόρ μικρών επενδύσεων ΑΠΕ. Εντυπωσιακά είναι τα ποσοστά των μικρών φωτοβολταϊκών πάρκων (έως 1 μεγαβάτ) που αποτελούν το 90% του συνόλου των πάρκων που συνδέθηκαν το έτος 2000, με το μεγαλύτερο μέρος τους μάλιστα να προέρχεται από Ενεργειακές Κοινότητες που επίσης θεσμοθετήθηκαν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο ενεργειακής δημοκρατίας οι ΑΠΕ όχι μόνο δεν απειλούν το περιβάλλον, αλλά συνιστούν το αποτελεσματικότερο όχημα μετάβασης στην οικολογική ισορροπία του πλανήτη μας.

* Ο Βασίλης Τσολακίδης είναι πρώην πρόεδρος του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ)

 

Ψήφος αποδήμων / Αποκαλύφθηκαν τα ψέματα Βορίδη – Έκρυψε στοιχεία για να μην εκτεθεί

Σε παιχνίδια εντυπώσεων καταφεύγει η κυβέρνηση για τη ψήφο των αποδήμων παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει η απαραίτητη βάσει Συντάγματος κοινοβουλευτική πλειοψηφία 2/3 ώστε να ισχύσει άμεσα ο νέος νόμος.

Σφοδρή επίθεση στην κυβέρνηση εξαπέλυσαν ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25, με τον Γιώργο Κατρούγκαλο να αποκαλύπτει το «φθηνό πυροτέχνημα» του Μάκη Βορίδη. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην επιτροπή της Βουλής για το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών «Άρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού», με τη ΝΔ συντάχθηκαν ΚΙΝΑΛ και Ελληνική Λύση.

Ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης απέφυγε να απαντήσει σχετικά με το πόσοι Έλληνες του εξωτερικού έχουν εισέλθει στη σχετική πλατφόρμα, λέγοντας πως δεν είναι «εύκαιρος» να αναφέρει τα σχετικά στοιχεία. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος κατήγγειλε πως οι αιτήσεις στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι λιγότερες από 1.000 και οι εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους λιγότερες από 100.

Ειδικότερα, ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία χαρακτήρισε ως φτηνό πυροτέχνημα, που φανερώνει βαθύτατη ασέβεια όχι μόνο προς τους αποδήμους, αλλά προς την ίδια την κοινοβουλευτική διαδικασία, το νέο νομοσχέδιο για τους αποδήμους, εφόσον σκοπός του δεν είναι η παραγωγή νόμου αλλά η παραγωγή εντυπώσεων.

«Πώς αλλιώς εξηγείται», αναρωτήθηκε, «να έρχεται χωρίς καμία διαβούλευση η πρόταση να τροποποιηθεί ένας νόμος που δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί και που διαμορφώθηκε μετά από διαπραγμάτευση μηνών, μετά από μία δύσκολη συμφωνία 5 κομμάτων; Πολύ περισσότερο που δεδομένη η αδυναμία τροποποίησης του νόμου, χωρίς τη σύμπραξη ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, που από την αρχή κατήγγειλαν την διαδικασία. Τότε γιατί;»

Όπως σημείωσε, η «επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η προσπάθεια αλλαγής ατζέντας από τα μείζονα και τα κρίσιμα πανδημίας και οικονομίας αλλά και η απόδραση του κ. Βορίδη από την συνταγματική του υποχρέωση να εφαρμόσει το νόμο, που συμφωνήθηκε σχεδόν ομόφωνα το Δεκέμβρη του 2019. Η αποτυχία εφαρμογής είναι ήδη απτή: Σε τριψήφιο νούμερο αριθμούνται οι αιτήσεις και σε διψήφιο οι εγγραφές στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, μολονότι η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα λειτουργεί από τον Φεβρουάριο».

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Κατρούγκαλος, «τα καύσιμα του πυροτεχνήματος που φιλοδοξεί, αλά Ντέιβιντ Κόπερφιλντ να καλύψει την απόδραση του κ. υπουργού από τις ευθύνες του περιλαμβάνουν τους εξής διαδοχικούς και ανατροφοδοτούμενους ψευδείς ισχυρισμούς, τα παρακάτω τρία ψεύδη:

• "Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ανέκαθεν υπέρ των περιορισμών".
• "Η κυρία Τζάκρη ζήτησε να καταργηθούν οι περιορισμοί τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εισηγηθεί και γι’ αυτό και η κυβέρνηση έφερε το νόμο που συζητάμε"
• "Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλάζει διαρκώς θέσεις"

Στη συνέχεια, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέρριψε αναλυτικά τα ψεύδη αυτά. Ξεκινώντας από την ανάλυση των αρχικών θέσεων των κομμάτων, επισήμανε ότι  το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαρχής είχε ως θέση να ψηφίζουν όλοι οι απόδημοι, χωρίς περιορισμούς και με δικαίωμα άμεσης εκλογής των εκπροσώπων τους σε ειδικές εκλογικές περιφέρειες εξωτερικού. Η ψηφοφορία να γίνεται με ενιαίο ψηφοδέλτιο, επομένως το αποτέλεσμα να μην επηρεάζει το αποτέλεσμα των εκλογών στο εσωτερικό.

Η θέση που υιοθετήθηκε, των περιορισμών, συνέχισε, ήταν λύση συμβιβασμού, άλλη από την αρχική τόσο της ΝΔ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία εμείς και τα άλλα κόμματα αποδεχτήκαμε για να υπάρξει νόμος. Η ουσία του συμβιβασμού αποτυπώνεται στην Αιτιολογική έκθεση: «οι τιθέμενοι περιορισμοί, ως δικλείδες ασφαλείας, αποσκοπούν στην αποτροπή οποιασδήποτε επέμβασης επί του εκλογικού αποτελέσματος, σε βαθμό ικανό να αλλοιώσει τη βούληση του εκλογικού σώματος».

Δεν ήταν, κατά τη γνώμη μας, η καλύτερη λύση, και οπωσδήποτε δεν ήταν η πρότασή μας, αλλά την αποδεχθήκαμε γιατί ήταν ένα από τα δύο μοντέλα που εφαρμόζονται στην ευρωπαϊκή πρακτική παράλληλα με αυτό που προτείναμε και αποτελεί η βέλτιστη πρακτική, της λεγόμενης κλειστής εκπροσώπησης. Δεν υπάρχει χώρα που να έχει διασπορά και να μην εφαρμόζει ένα από τα δύο συστήματα, είτε των περιορισμών, με κριτήρια που αποδεικνύουν τον πραγματικό δεσμό του ομογενή με την πατρίδα  είτε της κλειστής εκπροσώπησης. Οι χώρες μάλιστα με τη μεγαλύτερη διασπορά στον κόσμο η Ιρλανδία, η Κύπρος, το Ισραήλ, η Αρμενία, φθάνουν σε ένα άκρο που εμείς ποτέ δεν το υιοθετήσαμε και αποκλείουν εντελώς τους κατοίκους εξωτερικού από τη δυνατότητα να ψηφίζουν, ακόμη κι όταν είναι στην χώρα.

Συνεπώς η κυρία Τζάκρη όταν δήλωνε στον Εθνικό Κήρυκα ότι «Εμείς είμαστε αυτοί που ζητήσαμε να ψηφίσουν όλοι οι Έλληνες της Διασποράς» την αλήθεια έλεγε. Αυτή ήταν η πρόταση μας.

Για να καταρρίψει το τρίτο ψέμα, ότι τάχα «αλλάζει διαρκώς θέσεις ο ΣΥΡΙΖΑ;» διάβασε την πρόταση του κόμματος για την αναθεώρηση του Συντάγματος, όπως είχε κατατεθεί στη Βουλή στις 5/11/2018 και προέβλεπε: «έως πέντε βουλευτές να εκλέγονται σε ευρύτερες εκλογικές περιφέρειες μόνιμης εγκατάστασης απόδημου Ελληνισμού, με ενιαίο ψηφοδέλτιο σε κάθε μία από αυτές».

Είναι αλήθεια ότι υπήρχε ενδιάμεσα αναλυτική πρόταση νόμου που στηρίχθηκε σε νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών, χωρίς αναφορά στις περιφέρειες εξωτερικού, αυτό όμως έγινε γιατί αυτές δεν είχαν ακόμη προβλεφθεί από τη συνταγματική αναθεώρηση. Ήδη όμως η νέα παράγραφος του άρθρου 54 παρ. 4 του Συντάγματος εκτός από το σύστημα των περιορισμών προβλέπει και το εναλλακτικό σύστημα της ψηφοφορίας σε εκλογικές περιφέρειες εξωτερικού.

Μάλιστα σε αυτό το σημείο ο κ. Κατρούγκαλος αναφέρθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις του κ. Βορίδη κατά τις οποίες  «το Σύνταγμα λέει ότι δεν μπορεί η ψήφος να προσμετράται σε εκλογική περιφέρεια αλλά μόνο σε επίπεδο επικρατείας» το αντίθετο δηλαδή από ό,τι ισχύει. «Είναι δυνατό να αγνοεί ο Υπουργός την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση;» αναρωτήθηκε ο Γιώργος Κατρούγκαλος.

Μολονότι ο Μάκης Βορίδης προκλήθηκε να απαντήσει σχετικά και μετά την ομιλία του, απέφυγε να απαντήσει.

Στη συνέχεια ο Γ. Κατρούγκαλος τόνισε ότι η πρόταση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, υιοθετεί το γαλλικό, ιταλικό και  πορτογαλικό μοντέλο, το οποίο αποτελεί κατά την Επιτροπή της Βενετίας τη βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική, όπως παραδεχόταν ο ίδιος ο Υπουργός Επικρατείας Γ. Γεραπετρίτης, ως εισηγητής της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ανάλογη ήταν, άλλωστε, και η πρόταση του Συμβουλίου Αποδήμων Ελληνισμού.

«Στον πυρήνα της πρότασης μας είναι να μπορούν οι απόδημοι να ψηφίζουν τους εκπροσώπους τους. Στον πυρήνα της δικής σας», υπογράμμισε, «είναι το κόμμα. Αυταπατάστε ότι τώρα που χάνετε τις ψήφους των Ελλήνων του εσωτερικού θα σας σώσουν οι ψήφοι του εξωτερικού. Ότι αν χάσετε την πρώτη θέση θα πάρετε το καλπονοθευτικό μπόνους των 50 εδρών με τις ψήφους των αποδήμων. Κούνια που σας κούναγε! Αν νομίζετε ότι έχετε στο τσεπάκι σας τους απόδημους, πλανάστε πλάνην οικτράν.»

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ήταν το μόνο κόμμα που σύστησε νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την διευκόλυνση  της  ψήφου των αποδήμων και δεν κατέθεσε την δική του κομματική πρόταση», κατέληξε. Ο  ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ήταν  αυτός  που  κατέθεσε  συγκεκριμένη πρόταση στην αναθεώρηση του Συντάγματος, χωρίς την οποία δεν θα υπερψηφιζόταν ο νόμος για την διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων.  Εμείς, μολονότι θεωρούσαμε ορθότερη την χωρίς διακρίσεις δική μας πρόταση, υπερψηφίσαμε το νόμο του 2019,  γιατί   θέλαμε να έχουν  φωνή και  ψήφο οι Έλληνες του εξωτερικού.

Με αντίστοιχη ευθύνη, αντιστρόφως ανάλογη αυτή της κυβέρνησης, προσήλθαμε και στη συζήτηση αυτή. Η πρόταση μας δίνει το δικαίωμα ψήφου σε όλους τους Έλληνες της διασποράς, χωρίς διακρίσεις και περιορισμούς, χωρίς να αλλοιώνει τη βούληση του εθνικού εκλογικού σώματος. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα».(A)

 

Περί παγκόσμιων πρωταθλητών διοξειδίου του άνθρακα

 Στάθης Λουκάς

 

Το πρόβλημα είναι να γίνει μια παγκόσμια προσπάθεια για τον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα

Προκαλεί τεράστια ερωτήματα η εκτίμηση που γίνεται, ή έγινε, στο πλαίσιο της συζήτησης για την «Πράσινη Ανάπτυξη» και εκφράζεται στην παρακάτω πρόταση: «Πρωταθλητές των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα είναι οι ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία».

Από το Πρωτόκολλο του Κιότο -βασικό για αναπτυγμένες χώρες-, που αφορούσε βασικά και τη μετέπειτα Cop21 και τη Συμφωνία του Παρισίου, προκύπτουν ποιοι είναι οι υπεύθυνοι για τη συσσώρευση του διοξειδίου του άνθρακα στα σημερινά επίπεδα, καθώς και οι δεσμεύσεις που προκύπτουν για την Ε.Ε. (κάθε χώρα), ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία κ.λπ., οι οποίες διαφέρουν και ποιοτικά.

Σύμφωνα με τον λαϊκισμό που επιστρατεύεται κάθε τόσο -όταν συνήθως λείπουν συγκεκριμένες προτάσεις- και στις τάξεις της Αριστεράς, οι παγκόσμιοι πρωταθλητές των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα είναι οι Κίνα, Ινδία και ΗΠΑ. Μερικοί μελετητές εκτιμούν πως οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες για το 40% του συσσωρευμένου CO2 και κατά κάποιον τρόπο αυτό επιβεβαιώνει και το σκεπτικό των στοιχείων που ακολουθούν.

Ας δούμε όμως τι γράφει έρευνα που έγινε στο πλαίσιο του ΕΝΙ (Εθνικός Οργανισμός Υδρογονανθράκων Ιταλίας), ο οποίος επιδιώκει την απανθρακοποίηση μέχρι το 2050, προωθώντας μάλιστα και την ανάπτυξη της τεχνολογίας τού απαράδεκτου ενταφιασμού CO2.

«Το 2019 οι παγκόσμιες εκπομπές (από κατανάλωση ενέργειας) σταθεροποιήθηκαν στα 33 δισεκατομμύρια τόνους (Gt) ... ενώ το 2017 αυξήθηκαν, από τους 32,2 Gt του 2016, στους 32,7 Gt. Παρατηρώντας τα δεδομένα, ανακαλύπτουμε ότι τα τελευταία πενήντα χρόνια οι μεγαλύτερες εκπομπές έγιναν από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες».

«Σήμερα η Κίνα παράγει 9,841 Gt CO2, σχεδόν το διπλό από τους 4,888 Gt των ΗΠΑ».

Αν δε λάβουμε υπόψη ότι ο πληθυσμός της Κίνας είναι 1.400.050.000 άτομα και εκείνος των ΗΠΑ 328.239.513 άτομα, θα προκύψει ότι ένας κάτοικος των ΗΠΑ παράγει 14.898 κιλά και ένας Κινέζος 6.772 κιλά, ενώ ένας Ινδός παράγει γύρω στα 1.674 κιλά.

Η πραγματικότητα

Συνεχίζοντας η μελέτη επισημαίνει ότι, αν αθροιστούν οι εκπομπές των τελευταίων πενήντα ετών, θα παρατηρήσουμε ότι ένας κάτοικος των ΗΠΑ παρήγαγε 1.200 τόνους CO2 και ένας Κινέζος 120 τόνους.

Οι δύο μεγαλύτεροι παραγωγοί αύξησαν τις εκπομπές τα τελευταία χρόνια, μα η πραγματικότητα είναι διαφορετική: από τη μια μεριά η Κίνα, που έχει μπροστά της μια αναγκαιότητα καλυτέρευσης των συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού και ανάπτυξης της βιομηχανίας, αύξησε τις εκπομπές κατά 2,5%. Ενώ οι ΗΠΑ, που έχουν ένα πολύ υψηλό επίπεδο αστικοποίησης και βιομηχανικής ανάπτυξης, αύξησαν τις εκπομπές κατά 3,1%. Ενώ οι Ινδίες από άποψη κοινωνική βιομηχανικοοικονομική αύξησαν τις εκπομπές κατά 4,8%, αλλά συμβάλλουν μόνο κατά 7%, έναντι του 14,8% των ΗΠΑ.

Κι αν δούμε την ποσότητα που παρήγαγε ένας Ινδός την αντίστοιχη περίοδο, θα δούμε ότι παρήγαγε 40 τόνους. Στην παγκόσμια ταξινόμηση, για τα τελευταία πενήντα χρόνια προηγούνται ΗΠΑ, Καναδάς, Γερμανία, Ολλανδία, Γερμανία κ.λπ.

Οι εμπνευστές της εκτίμησης δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κατανοήσουν ότι Κίνα και Ινδία τείνουν να καλυτερεύσουν τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού τους και να δημιουργήσουν στοιχεία κοινωνικού κράτους. Η Kίνα ανακοίνωσε ότι θα επιδιώξει την απανθρακοποίηση μέχρι το 2060 και είναι γνωστό το μέγεθος των επενδύσεών της σε ΑΠΕ κ.λπ. Η δε Ινδία είχε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για το ποσοστό των ΑΠΕ.

 Δεν είναι ευθύνη της Κίνας ή της Ινδίας που δεν έγινε η Cop26, που θα έκανε τα συγκεκριμένα βήματα που προέκυπταν από την Cop 21 -Παρίσι- νομίζω οι συντάκτες να ξέρουν ποιου είναι η ευθύνη. Κι αν σκεφτούμε και λίγο περισσότερο, θα δούμε ότι εμείς παράγουμε, κατ’ άτομο, σχεδόν την ίδια ποσότητα με έναν Κινέζο και πέντε φορές περισσότερο από έναν Ινδό.

Αν δε λάβουμε υπόψη ότι η συμβολή της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής -έστω κι αν περιόρισαν τις εκπομπές κατά τα τελευταία χρόνια- έδωσαν τεράστια συμβολή στη συνολική συσσώρευση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Παγκόσμια προσπάθεια

Βασικά το πρόβλημα είναι να γίνει μια παγκόσμια προσπάθεια για τον περιορισμό των εκπομπών. Πρώτον, οι πιο αναπτυγμένες ιστορικά χώρες να εξαλείψουν τις σπατάλες και να αντικαταστήσουν τις πιο ρυπαντικές τεχνολογίες με άλλες - ίσως πιο ακριβές, αλλά λιγότερο επιζήμιες για το περιβάλλον. Δεύτερον, οι χώρες με μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης να επιλέξουν να μην ακολουθήσουν δρόμους που αποδείχθηκαν ότι είναι αδιέξοδοι. Τρίτον, και οι προηγούμενοι να βοηθήσουν οικονομικά και τεχνολογικά τον «νέο τρίτο κόσμο». Δηλαδή πρέπει να γίνει η προώθηση στις σημερινές συνθήκες -που προκύπτουν από τις αποφάσεις του ΟΗΕ για το θέμα- της Συμφωνίας του Παρισιού. Κατά συνέπεια, η φράση περί «πρωταθλητών» χωρίς επεξηγήσεις και διευκρινίσεις είναι μια πολιτική ασυναρτησία.

Θα βοηθούσε τους συντάκτες η σύνθετη πρόταση (1984) του Βίλι Μπραντ και του Ούλοφ Πάλμε για την αναγκαιότητα άλλων σχέσεων με τον τότε «τρίτο κόσμο».

 

Δεν υπάρχει σχέδιο μετάβασης!

 

Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν

Μετά την ανακοίνωση του προγράμματος των 750 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ανάκαμψη και την Ανθεκτικότητα, διαπιστώθηκε πριν απ’ όλα ότι το ποσό αυτό είναι ανεπαρκές σε σχέση με το αντίστοιχο πρόγραμμα των 1900 δισ. δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο από την περίοδο των μνημονίων, τα 32 δισ. είναι προφανώς ανεπαρκή, από τη στιγμή μάλιστα που τα 13 από αυτά είναι δάνεια τα οποία θα προστεθούν στο δημόσιο χρέος. Δεν περίμενε κανείς να τεθεί το θέμα της επάρκειας των πόρων από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ασχολείται μόνο με τη διάθεση του δημοσίου χρήματος στην ιδιωτική επιχειρηματικότητα κάθε είδους, με ιδιαίτερη φροντίδα των «ημετέρων», και γι’ αυτό μας παρουσίασε ένα «σχέδιο» το οποίο είναι στην πραγματικότητα μια θεματολογία, την οποία θα εγκρίνει όπως πάντα η γραφειοκρατία των Βρυξελλών.

Υπάρχει βέβαια ζήτημα μετάβασης και ανθεκτικότητας και αυτό αφορά μια οικονομία που έχει χάσει και χάνει παραγωγική δυνατότητα και δυνατότητα απασχόλησης του ενεργού πληθυσμού σε βαθμό που απαιτεί την «παραγωγική ανασυγκρότηση», δηλαδή την πρόσθεση και τη μετατροπή παραγωγικών και οικονομικών εν γένει δραστηριοτήτων, σε μεγάλη κλίμακα. Η άποψη ότι μετά τη συρρίκνωση του παραγωγικού ιστού κατά την προηγούμενη δεκαετία, στην οποία προστίθενται οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης, αρκεί «να πέσει χρήμα στην αγορά» για την «επανεκκίνηση» της οικονομίας, σημαίνει ότι αγνοείται η σοβαρότητα τόσο του οικονομικού όσο και του κοινωνικού προβλήματος, που αφορά και ένα μεγάλο μέρος της τάξης των επιχειρηματιών. Η ελληνική κοινωνία δεν διαθέτει αυθορμήτως τον δυναμισμό που μπορεί να καλύψει τα κενά της παραγωγής και της απασχόλησης, και επομένως χρειάζεται να θέσει νέους στόχους και να διαμορφώσει τις θεσμικές λειτουργίες που μπορούν να τους επιτύχουν.

Αλλά συγχρόνως πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το φυσικό περιβάλλον εντός του οποίου εξελίσσεται η οικονομία και η κοινωνία, έχει μεταβληθεί και μεταβάλλεται συνεχώς. Ακραίες και επικίνδυνες καταστάσεις, λόγω της κλιματικής αλλαγής, που πλήττουν την παραγωγή και τις συνθήκες ζωής και κατοικίας των πολιτών, πρέπει πλέον να αντιμετωπίζονται από έναν κρατικό μηχανισμό με τους αναγκαίους πόρους και τη δυνατότητα υλοποίησης των κατάλληλων έργων υποδομής.

 Η πιθανότητα υγειονομικών κρίσεων, όπως η τρέχουσα, θα αποτελεί μια σταθερά στο μέλλον, και επομένως το Σύστημα Υγείας, όπως και η παραγωγή φαρμάκων και εμβολίων, πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα, η οποία να αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της οργάνωσης της κοινωνίας μας. Η διατήρηση της δυνατότητας λειτουργίας των κοινωνικών υποδομών, αλλά και του εκπαιδευτικού συστήματος, σε περίοδο υγειονομικού συναγερμού, αποτελούν επίσης αναγκαίες στρατηγικές επιλογές, οι οποίες απαιτούν τον κατάλληλο οργανωτικό και θεσμικό σχεδιασμό, αλλά απαιτούν και επαρκείς πόρους τους οποίους πρέπει να παράγει η οικονομία.

Και η λεγόμενη «πράσινη μετάβαση» πρέπει να αποκτήσει στόχους. Η απολιγνιτοποίηση είναι μια πολύ ευρύτερη πρόκληση, η οποία δεν αφορά μόνο την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αντί του λιγνίτη, αλλά και την παραγωγική αναδιοργάνωση ολόκληρων περιοχών. Υπάρχουν δυνατότητες μεταφοράς της παραγωγής ενέργειας στη βάση της κοινωνίας, με τις ενεργειακές κοινότητες λ.χ., που πρέπει και αυτή να σχεδιαστεί, ενώ η εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια ιδιωτικά ή δημόσια δεν μπορεί να αφεθεί στην πρωτοβουλία πολιτών με χαμηλά εισοδήματα ή σε τοπικούς άρχοντες με περιορισμένους προϋπολογισμούς ή άλλες προτεραιότητες.

 Αυτές οι επιλογές, όπως και η διασπορά ανεμογεννητριών σε όλη την επικράτεια, είναι αποφάσεις που χρειάζεται να βγούν από τη διαδικασία ικανοποίησης επενδυτών, και να αποτελέσουν επιλογές που αποφασίζονται από τις τοπικές κοινωνίες με τη μέθοδο του δημοκρατικού σχεδιασμού.

Η κρίση του τουρισμού, που θα αφήσει πίσω της σημαντικά ελλείμματα στην οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση, απαιτεί να αντιμετωπιστεί η ανάγκη πολλαπλών «παραγωγικών ανασυγκροτήσεων» στις τουριστικές περιοχές, για να ασχοληθούμε επιτέλους με το διαπιστωμένο εδώ και καιρό πρόβλημα της εγκατάλειψης δραστηριοτήτων για χάρη της υποτιθέμενης ευκολίας του τουρισμού. Η ψηφιακή μετάβαση τι είναι; η αγορά λογισμικού από το δημόσιο και τις επιχειρήσεις, ή η αξιοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού για την προσφορά καινοτομιών προς όφελος της εγχώριας παραγωγής, των κοινωνικών υπηρεσιών, ή ακόμα και των εξαγωγών; 

Οι διαπιστωμένες μεγάλες δυνατότητες της αγροτικής παραγωγής, μπορούν να αποτελέσουν μια αιχμή της ανασυγκρότησης που θα προσφέρει εισοδήματα και απασχόληση στις τοπικές κοινωνίες, και πόρους στην οικονομία συνολικά, με την προϋπόθεση ότι θα επιλεγούν οι κατάλληλες δραστηριότητες και θα εξασφαλιστεί πριν απ’ όλα η διαθεσιμότητα υδάτων, που είναι ελλειμματική σε όλη τη χώρα.

Η καθαρά νεοφιλελεύθερη Έκθεση Πισσαρίδη εμπνέει το σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Νέας Δημοκρατίας, και όπως όλες οι εκδοχές νεοφιλελευθερισμού που υιοθετήθηκαν από τη δεκαετία του ’90 και μετά, δεν αποτελεί παρά το περίβλημα με το οποίο διατηρείται το χαρακτηριστικό ελληνικό πελατειακό σύστημα, που κατορθώνει για δεκαετίες να οδηγεί την οικονομία σε μια σταθερή πορεία παρακμής, και σήμερα πλέον συμμετέχει σε μια προσπάθεια ολοκληρωμένης επιστροφής στις μεθόδους της δεκαετίας του ’50.

 Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η προσκόλληση στις μεθόδους του μεταπολεμικού αστικού καθεστώτος για τη διαχείριση της οικονομίας, έχει εγκλωβίσει ακόμα και τις αντιπολιτευόμενες πολιτικές και επιστημονικές ελίτ σε ένα προφανές στρατηγικό αδιέξοδο, αφήνοντας την αναζήτηση εναλλακτικής στρατηγικής σε περιθωριακές και σπάνιες μεμονωμένες επεξεργασίες.