Tι φοβάται το εγχώριο νεοφιλελεύθερο μέτωπο

«Ορισμένες ευοίωνες παραμέτρους, αλλά και κάποια προβληματικά στοιχεία» επισημαίνει ο Μενέλαος Γκίβαλος, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, μιλώντας Στο Κόκκινο και τον Διονύση Ελευθεράτο για την περίοδο που έπεται της λήξης του ελληνικού μνημονιακού προγράμματος.  

Μ. Γκίβαλος: Να τι φοβάται το εγχώριο νεοφιλελεύθερο μέτωπο

Στοιχείο που μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθεί, σύμφωνα με τον κ. Γκίβαλο, είναι πως «οι μεγάλες δυνάμεις δεν επιθυμούν μια νέα κρίση στην Ευρώπη», καθώς και ότι επείγονται «να δείξουν μία επιτυχία», δοθείσης της προβληματικής κατάστασης, η οποία συνεχίζει να επικρατεί στην Γηραιά Ήπειρο. Ως στοιχεία αυτής της κατάστασης, ο καθηγητής – πολιτικός αναλυτής ανέφερε τη συνεχιζόμενη αδυναμία διαχείρισης του προσφυγικού, καθώς και την «αποδυνάμωση, αν όχι βύθιση» της πρωτοβουλίας Μακρόν για την Ευρώπη.

«Άγνωστοι ‘Χ’, ο ρόλος του ΔΝΤ και  πόσος… ‘σοϊμπλεϊσμός’ απομένει»   

«Υπάρχουν βεβαίως και αστάθμητοι παράγοντες», είπε ο κ. Γκίβαλος και πρόσθεσε:

«Μία σημαντική παράμετρος που παραμένει ακόμη άγνωστη είναι ο ρόλος του ΔΝΤ. Δεύτερη, ποια στρατηγική θα διαμορφώσει η νέα γερμανική κυβέρνηση. Εν ολίγοις, πόσος… ‘σοϊμπλεϊσμός’ απομένει στο νέο μίγμα πολιτικής, στο Βερολίνο. Θεωρώ ότι το χειρότερο σενάριο είναι να έχουμε… ολίγον από ΔΝΤ και ολίγη από γερμανική γραμμή. Διότι, σε αυτήν την περίπτωση, ούτε σημαντική απομείωση του χρέους θα επιτύχουμε  (…). Καίριο είναι να καταφέρουμε να έχουμε σαφές διάγραμμα, προς το τέλος Αυγούστου. Το ευνοϊκό κλίμα που υπάρχει, με τους επαίνους που– αφειδώς, πλέον-  διατυπώνονται, να μετουσιωθεί σε οικονομικό πρόγραμμα. Να πάμε συντεταγμένα με βάση αυτό, να συντονιστούν οι παραγωγικές δυνάμεις για την ανασυγκρότηση οικονομίας και κοινωνίας».

«Τότε το Grexit ‘έπαιζε’ ως σενάριο, τώρα θα ήταν καταστροφή – και το ξέρουν» 

Ο κ. Γκίβαλος ρωτήθηκε από πού αντλεί την αισιοδοξία του πως ο φόβος των πιστωτών απέναντι στο ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης θα «μαλακώσει» τη στάση και τις αξιώσεις τους από τη χώρα, έπειτα από το καλοκαίρι, δοθέντος ότι ανάλογες προσδοκίες εκδηλώνονταν και στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης του 2015, αλλά δεν επαληθεύτηκαν.

«Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται με τη μορφή των κλειστών κύκλων, αλλά διαγράφει σπειροειδή εξέλιξη», σχολίασε ο καθηγητής. Και εξήγησε:

«Τότε είχαμε κυριαρχία του Σόιμπλε, απηνή διωγμό της Ελλάδας, αλλά και εφαρμογή ενός σχεδίου που κατά τα φαινόμενα είχε εξυφανθεί από τον Νοέμβριο του 2014 και αποσκοπούσε στην - όσο το δυνατόν ταχύτερη- επάνοδο των παλιών πολιτικών δυνάμεων της χώρας, στην εξουσία. Τότε το Grexit ‘έπαιζε’ ως σενάριο στον πυρήνα της σκέψης ευρωπαϊκών επιτελείων. Τώρα θα ήταν καταστροφή για την Ευρωζώνη. Ασφαλώς και το ‘σύστημα Σόιμπλε» έχει απόνερα. Ασφαλώς  και υπερσυντηρητικές δυνάμεις στη Γερμανία πιέζουν σε κατευθύνσεις αρνητικές. Μόνο αφελείς ή μικρόνοες θα τα αγνοούσαν αυτά. Όμως οι προκλήσεις για τη σημερινή Ευρώπη αποδεικνύονται πιο σύνθετες και πιεστικές. Δείτε, είναι και η Γαλλία του Μακρόν που επιδιώκει να αποκτήσει μεγαλύτερη πολιτική υπόσταση, ως αντίβαρο στην κοινωνική κρίση, την οποία προκαλούν τα νεοφιλελεύθερα μέτρα. Για αυτό, επαναλαμβάνω: Επιλογές που το 2015 εξετάζονταν ως σενάρια, τώρα θα ήταν καταστρεπτικά για το ίδιο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα».  
      

«Σαν αυτόν που έμαθε να εισπνέει… μονοξείδιο του άνθρακα» 

Ερωτηθείς  αν εκτιμά ότι υπάρχουν περιθώρια επανεξέτασης των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ο κ. Γκίβαλος προέβλεψε την εξεύρεση μιας «ισορροπίας μέσης οδού», υπογραμμίζοντας:

«Το βέβαιο είναι ότι κάποια στιγμή, για να θυμηθούμε και την επέτειο από τη γέννηση του Μαρξ, ένα τμήμα του παραγόμενου πλούτου πρέπει να επιστρέψει σε αυτούς που τον παράγουν (…). Με τη λογική των επιχειρηματικών υπερκερδών καμία οικονομία δεν μπορεί να κινηθεί αποτελεσματικά. Αυτό αποδεικνύεται παντού».

Απαντώντας σε ερώτηση σχετική με την τρέχουσα πολιτική αντιπαράθεση, ο κ. Γκίβαλος σημείωσε:

«Οι πολιτικές δυνάμεις που οδήγησαν τη χώρα στα μνημόνια έχουν ταυτιστεί πλήρως με τον νεοφιλελευθερισμό. Δεν μπορούν, πλέον, χωρίς αυτόν. Θα έλεγα ότι θυμίζουν τον άνθρωπο που έχει συνηθίσει να εισπνέει… μονοξείδιο του άνθρακα. Η μεγάλη ανησυχία τους έγκειται στο εξής: Πως όταν η κυβέρνηση και η χώρα περάσουν κι αυτόν τον ‘κάβο’, όταν βγούμε από το πρόγραμμα, τότε θα καταστεί ολοφάνερη η ταξική τοποθέτηση καθενός. Η κυβέρνηση θα κινείται πχ για την προστασία των ανέργων, για να πετύχει φορολογικές ελαφρύνσεις υπέρ των λαϊκών στρωμάτων.  Και αυτοί τι θα λένε; Τι θα κάνουν; Ακριβώς αυτά που υπαγορεύει η απορρόφησή τους από το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα. Για αυτό βλέπουμε να ζητά πρόωρες εκλογές και η κ. Γεννηματά. Για αυτό βλέπουμε να κάνει… διαγγέλματα και ο Μαρινάκης (…). Είναι σπασμωδικές κινήσεις ενός μετώπου, στο οποίο προκαλεί τρόμο η προοπτική της εξόδου της χώρας από τα μνημόνια. Διότι ξέρει ότι δεν θα μπορεί να κρύψει την ουσία της πολιτικής του».