ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: 13η μείωση με την υπογραφή του ΔΝΤ από το 2019

Ανδρέας Πετρόπουλος(ΑΥΓΗ)

Οι συντάξεις δεν μειώθηκαν οριζόντια, αν και η πλειοψηφία των συνταξιούχων κάτι έχασε, έστω και λίγο, ενώ η κυβέρνηση συμφώνησε να δίνονται στο εξής μικρότερες συντάξεις.

Αν υπήρχαν κάποια σημεία θετικά στη συμφωνία του 2015, ένα από τα βασικά ήταν η δυνατότητα διαχείρισης των περικοπών στο ασφαλιστικό σύστημα (και το επόμενο δεύτερο η επανεξέταση των συλλογικών συμβάσεων με αίτημα την επαναφορά τους).

Η υποχρέωση από το τρίτο Μνημόνιο ήταν και τότε να περικοπούν περί τα 1,8 δισ. από τις δαπάνες του ασφαλιστικού, όχι όμως κατ' ανάγκη απ' ευθείας από τις συντάξεις. Η δεύτερη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. διαχειρίστηκε αυτή τη δυνατότητα με βασικό στόχο να αποφύγει τις οριζόντιες περικοπές, να μην φτάσει δηλαδή στην 13η κατά σειρά περικοπή των συντάξεων.

Μέσω της ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων (ΕΦΚΑ) η εξοικονόμηση πόρων (χρησιμοποιώντας σε ένα μεγάλο βαθμό τα χρήματα των λίγων εύπορων ακόμα ταμείων) έφτασε περίπου το 1 δισ. ευρώ, ενώ συνεισφορά στο να καλυφθεί το τελικό ποσό προήλθε από την αύξηση των εισφορών υπέρ υγείας, δηλαδή την μικρή επιβάρυνση των συντάξεων. Τα υπόλοιπα αντλήθηκαν από μια περικοπή της τάξης του 20% - 25% από τις επικουρικές συντάξεις (περικοπή 450 εκ. ευρώ) και -δυστυχώς- το ΕΚΑΣ (περίπου 250 εκατ. ευρώ) και κυρίως από την εγγύηση της διαχρονικής υστέρησης των νέων μετά το 2016 συντάξεων.

Οι συντάξεις δεν μειώθηκαν οριζόντια, αν και η πλειοψηφία των συνταξιούχων κάτι έχασε, έστω και λίγο, ενώ η κυβέρνηση συμφώνησε να δίνονται στο εξής μικρότερες συντάξεις.

Δυστυχώς η συμφωνία του 2015 «πετάχτηκε στα σκουπίδια». Όπως και τα αποτελέσματα της πρώτης αξιολόγησης που είχαν φαρδιά πλατιά την υπογραφή των Ευρωπαίων. Κατά απαίτηση του ΔΝΤ στη Μάλτα αποφασίστηκε η εκ νέου περικοπή των συντάξεων, τώρα των παλιών, που διατηρούσαν την λεγόμενη «προσωπική διαφορά» σε σχέση με τις νέες μειωμένες συντάξεις.

Ουσιαστικά το τρίτο Μνημόνιο φέρει στο κλείσιμό του τη μεταχρονολογημένη υπογραφή και έγκριση του ΔΝΤ με αποτέλεσμα περίπου 1.000.000 συνταξιούχοι να χάσουν ακόμα μια σύνταξη, την 13η, από το 2019. Όποιες λέξεις και να αναζητήσεις αυτό μετά από 18 μήνες θα είναι η νέα πραγματικότητα. Ναι υπάρχουν σοβαρά «αντίμετρα» και αντισταθμιστικά μέτρα. Αλλά αυτά δεν φτάνουν για όλους, δεν θα φτάσουν σε όλους, κρατούν ανοιχτή μια πληγή που αιμορραγεί από το 2009. Στα επτά χρόνια των Μνημονίων χάθηκαν 50 δισ. ευρώ από τις συντάξεις.

 "Πλαφόν" 22% για να περιοριστούν οι απώλειες

Αναλυτικά, σύμφωνα με τον πρώτο σχεδιασμό, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα κοπεί κατά 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ. Μειώσεις στις προσωπικές διαφορές θα υποστούν περίπου 900.000 συνταξιούχοι, καθώς οι υπόλοιποι 500.000 έχουν «αρνητικές» προσωπικές διαφορές. Το υπουργείο Εργασίας, όπως έχει αναφέρει η "Αυγή", στοχεύει οι περικοπές να μην ξεπερνούν το 22%....

«Πλαφόν» στις μειώσεις των συντάξεων από το 2019, προκειμένου να αποφευχθούν ακραίες περικοπές, μελετά το υπουργείο Εργασίας. Οι μειώσεις θα αφορούν περίπου 900.000 παλαιούς συνταξιούχους σε σύνολο 1,4 εκατομμυρίων που σήμερα διατηρούν τη λεγόμενη «προσωπική διαφορά».

Αναλυτικά, σύμφωνα με τον πρώτο σχεδιασμό, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα κοπεί κατά 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ. Μειώσεις στις προσωπικές διαφορές θα υποστούν περίπου 900.000 συνταξιούχοι, καθώς οι υπόλοιποι 500.000 έχουν «αρνητικές» προσωπικές διαφορές. Το υπουργείο Εργασίας, όπως έχει αναφέρει η «Αυγή», στοχεύει οι περικοπές να μην ξεπερνούν το 22%.

Βάσει των υπολογισμών του υπουργείου, η μέση σύνταξη των 700 ευρώ στο ΙΚΑ δεν θα θιγεί, αλλά θα θιγούν κατώτατες συντάξεις, για τις οποίες βέβαια οι προσωπικές διαφορές είναι μικρές και οι απώλειες σε αυτές τις περιπτώσεις θα κυμανθούν από 5 έως 20 ευρώ τον μήνα.

Από τα μέχρι τώρα στοιχεία του υπουργείου προκύπτει ότι το πρώτο κύμα επανυπολογισμού των συντάξεων (αφορά το 40%) δείχνει ότι δεν υπάρχει προσωπική διαφορά στις μεσαίες συντάξεις του ΙΚΑ (που είναι και η μεγαλύτερη κατηγορία), που ορίζονται σήμερα στα 720 ευρώ.

«Ο λογαριασμός βγαίνει από τις περικοπές στις προσωπικές διαφορές των παλαιών συντάξεων, δεν θα πάμε σε ακραίες μειώσεις και δεν θα χρειαστεί σε αυτό να εμπλακούν οι επικουρικές συντάξεις» τονίζουν πηγές του υπουργείου.

Όπως αναφέραμε, οι απώλειες θα ξεκινούν από 1 ευρώ και θα φτάσουν σε ακραίες περιπτώσεις τα 360 ευρώ σε ορισμένες κατηγορίες, όπως είναι αυτή των 270.000 συνταξιούχων του πρ. ΤΕΒΕ, που διατηρούν ένα πρόσθετο ποσό 220 ευρώ στη βασική σύνταξη. Σε αυτή την περίπτωση η περικοπή μπορεί να αγγίξει τα 360 ευρώ.

Χωρίς απώλειες, τουλάχιστον σημαντικές, μένει η πλειονότητα των συνταξιούχων του ΙΚΑ, καθώς οι χαμηλοσυνταξιούχοι που είναι η πλειονότητα έχουν μηδενικές ή ελάχιστες προσωπικές διαφορές. Διασώζονται κυρίως συνταξιούχοι ΙΚΑ με 20 - 30 έτη και μέσες ασφαλιστικές κατηγορίες.

Για τους συνταξιούχους του Δημοσίου οι προσωπικές διαφορές καθορίζουν και το ύψος της απώλειας που κυμαίνεται από 153 έως και 240 ευρώ (15% - 20% της συνολικής σύνταξης).
Για τους περισσότερους η προσωπική διαφορά πιθανότατα θα χαθεί σχεδόν ολόκληρη ή σε μεγάλο τμήμα της, καθώς είναι μικρότερη από το 20% - 22% της συνολικής σύνταξής τους, από το «ταβάνι» δηλαδή της ανώτατης περικοπής.

Μεγαλύτερες θα είναι οι απώλειες για τους συνταξιούχους πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης, ενώ λιγότερο θα επηρεαστούν οι δευτεροβάθμιας και υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Χαμένοι είναι επίσης συνταξιούχοι του Ταμείου Νομικών και του ΤΣΑΥ, του πρώην ΤΑΕ - ΟΑΕΕ και του ΤΣΜΕΔΕ.